تحلیل نظرگاه سیاحان غربی دورۀ صفوی و قاجار(مطالعۀ موردی: شهر کاشان)

نویسنده

چکیده

در این نوشتار، بیست سفرنامه از سیاحان مطرح که در فاصلۀ حکومت شاه‌عباس اول صفوی تا زمان مشروطه، از کاشان بازدید کرده‌اند، مورد پژوهش قرار گرفته است. دیده‌ها و شنیده‌های یک سیاح در باب کاشان بررسی شده و با نظریات دیگر سیاحان در همان دوره و در دوره‌های دیگر و نیز با وضع موجود سنجیده شده است. با این روش: حت و سقم گزارشات آن‌ها معلوم می‌شود. از سیاحان دورۀ صفوی، شاردن، آنتونی و رابرت شرلی، تاورنیه، فیگوئروا، دلاواله، هربرت و اولئاریوس انتخاب شدند که گزارش‌های آن‌ها عمدۀ مطالب سیاحان دورۀ صفوی است. از سیاحان دورۀ قاجار نیزپولاک، براون، کرزن، سایکس، دوبد، اولیویه، فلاندن، سرسی، گوبینو، دیولافوا، اوبن و پاتینجر انتخاب شدند. مطالب سیاحان در نظمی منطقی باتوجه‌به جغرافیای تاریخی منطقۀ کاشان ذیل عنوان‌های تقسیمات کشوری، راه‌ها، موقعیت جغرافیایی و شکل شهر کاشان، آب‌وهوا، تأمین آب شهر، باروی شهر، کوچه‌ها و شهرسازی، مساجد و بناهای متبرکه، زلزله، بازار، خانه‌ها، تلگراف‌خانه، باغ فین، جمعیت، اقلیت‌ها، حاکم کاشان: نعت، ضراب‌خانه، کشاورزی، مواد معدنی، اعتقادات و باورهای واقعی و خرافی، جنگ‌های حیدری نعمتی، سرگرمی، لباس زنان، زنان، ترس، عقرب، حشرات و بیماری‌ها، گویش، آشپزی، تغییر دید اهالی نسبت‌به سیاحان، کاشان در یک نگاه با هم سنجیده شده است و در پی یافتن ارتباط معناداری بین نوع گزارش‌های سیاح و دورۀ تاریخی و نیز شغل و شخصیت سیاح می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Kashan in western travelers' records of Safavid and Qajar periods

نویسنده [English]

  • Sayyid Mahmoud Sadat Bidgoli Sadat Bidgoli
چکیده [English]

In this survey, twenty travel books of most famous travelers who visited Kashan from the reign of Shah Abbas the Great to the time of Persian constitutional revolution have been investigated. Accordingly, what a traveler has seen and heard about Kashan is compared to other travelers' records of the same or different time and also to the present situation, and this way, the truth or falsity of these records has been revealed. Among the travelers of Safavid period, Chardin, Anthony and Robert Shirley, Tavernier, Figueroa, Della Valle, Herbert and Olearius, whose descriptions include the typical records of that time, have been chosen. Furthermore the works of Polak, Browne, Curzon, Sykes, De Bode, Olivier, Flandin, De Sercey, De Gobineau, Dieulafoy, Aubin and Pottinger have been examined as the selection books of Qajar period. The data of these sources has been analyzed based on historical geography of Kashan region under the categories: administrative divisions, routes, geographical situation and configuration of the city, weather, water supply, rampart of the city, alleys and neighborhoods, mosques and sacred sites, earthquake, markets, houses, telegraph offices, Fin garden, population, religious minorities, governors, industry, mints, agriculture, mineral materials, genuine or superstitious beliefs and ideas, Heydari-Ne'mati conflicts, recreations, costumes, women's condition, fear of scorpion, insects and diseases, dialects, cookery and the revision of natives' attitudes toward travelers. The relation of traveler's descriptions to his life era and his occupation and character has also been discussed in the article. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Kashan
  • Safavid Period
  • Qajar Period
  • Travel Books
  • Travelers
  • Historical Geography