سبک صبور (نگاهی به شعر و شخصیت صبور کاشانی)

نویسندگان

چکیده

میرزا احمد کاشانی متخلّص به «صبور»، برادرزاده فتح‌علی خان صبا، از شاعران توانا و کم‌شناخته دوره قاجار است. او در سده سیزدهم هجری در کاشان متولّد شد و نزد پدر و عموی خویش تربیت یافت و از آنان شاعری آموخت. او از شاعران عهد فتح‌علی شاه و از ندیمان دربار وی بود که بعد از استقرار عباس میرزا در آذربایجان، از دارالخلافه به آنجا رفت و نزد وی مقام و منزلت پیدا کرد و از منشیان خاص او شد. در سال 1228 هـ.ق در جنگ بین ایران و روس در ارکوان طالش سرهنگ فوجی از اسیران روسی نومسلمان مشهور به فوج «بهادران» بود و در همین جنگ به دلیل شکست سپاه ایران از سپاه روسیه به درجه شهادت رسید و در همان طالش به خاک سپرده شد. صبور از شاعران دوره بازگشت است و مانند دیگر بازگشتی‌ها در قصیده بیشتر پیرو سنایی، انوری و به‌ویژه فرخی است و در غزل پیرو سعدی و حافظ. قصیده‌های او بیشتر مدح و ستایش است، هم ستایش پیشوایان دین و هم ستایش درباریان قاجار به‌ویژه فتح علیشاه، غزل‌های او نیز بیشتر عاشقانه است با چاشنی‌هایی از عرفان و ...، قطعه‌های بسیاری نیز دارد که به‌ویژه از نظر تاریخی و اجتماعی قابل توجه‌اند. روی هم رفته به گواهی سروده‌هایش شاعری توانا و چیره‌دست است. از صبور دیوان اشعاری به جا مانده که چهار نسخه خطی از آن موجود است که ما بر اساس آن‌ها، دیوان شاعر را تصحیح و تعلیق نموده‌ایم و بر پایه آن در این مقاله کوشیده‌ایم تا شعر و شخصیت او را اندکی بکاویم و او را که شاعری کم‌شناخته است، بیشتر بشناسیم.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Saboor's Style: A survey of the Literary Style and Character of Saboor Kashani

نویسندگان [English]

  • Sayyad Muhammad rastgoo
  • Aghdas Adalatpoor
چکیده [English]

Mirza Ahmad Kashani, Also known as Saboor Kashani, was the cousin of Fathali-Khan Sabba. He was one of the famous yet less known poets of the Qajar period. He was born in the 13th century (AD) in kashan, Iran and trained by his uncle in poetry. He was court poet who went to Azarbayjan when Abbas Mirza took to throne there. In 1228, he was the commander of a group of newly-converted Muslim captives of the Iran-Russia war in Talesh and was martyred and bured in the same place. He is a poet of the Bazghasht period and a follower of Sannaee, Anvari, and Farrokhi in his poetic style. His poems are mostly praises of the leading people of the court of Ghajar and of the religion of islam. His lyrics are mainly a combination of love and Sufism. On the whole, he is a very skilled poet. His Diwan is now available in four manuscript forms discussed in this paper.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mirza Ahmad Kashani
  • Saboor Kashani
  • Diwan