تحلیل و بررسی فرمالیستی ساختار ترکیب‌بند محتشم کاشانی از منظر لفظ و معنا

نویسندگان

دانشگاه کاشان

چکیده

محتشم کاشانی، مرثیه‌سرای بزرگ جهان اسلام، با ترکیب‌بند معروف خود، تحولی عظیم در ساختار مرثیه ایجاد کرد؛ چنان‌که شاعران قبل و بعد از او، به چنین مرحله‌ای نرسیدند. بررسی ارتباط میان فرم بیرونی و درونی شعر او، از دغدغه‌های اصلی این پژوهش است؛ چنان‌که پس از تجزیه و تحلیل عناصر سازندۀ این ترکیب‌بند، می‌توان گفت که میان صورت و معنا پیوند محکمی وجود دارد؛ زیرا صورت شعر محتشم، مجموعه‌ای از نشانه‌هاست که در عین شیوایی، بلاغت و حسن ترکیب با احتراز از تعقیدات لفظی و معنایی، صورت را به شکلی منسجم با معنا پیوند می‌دهد. سعی نگارندگان در این پژوهش بر آن است که نشان دهند محتشم کاشانی چگونه توانسته است این‌گونه هنرمندانه و خلاقانه از نشانه‌ها و تصاویر زبانی برای انتقال مضامین بلند ذهن خود بهره ببرد و روح بلند معانی را به پیکر توانمند صورت ترکیب‌بند خود تزریق کند و فخامت و استواری کلام را در عین نبوغ به نمایش گذارد. ایجاد تناسب میان واژگان، به کار گیری موسیقی شعر، تصویر آفرینی هنرمندانه و هدفمند، آشنایی‌زدایی همراه با ابتکار و خلاقیت و به‌کارگیری لحن حماسی از دیگر شگردها و ویژگی‌های مهم این ترکیب‌بند شورانگیز و حزن‌آمیز است که در پایداری آن و توجه مخاطبان و استقبال شاعران از او نقش مؤثر داشته است.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Formalist Analysis of Mohtasham Kashani’s Tarkib-band Based on Form and Meaning Point of View

نویسندگان [English]

  • Reza Shajari
  • Elham Arabshahi Kashi
University of Kashan
چکیده [English]

Mohtasham Kashani, the great elegist of Islamic World, revolutionized the form of elegies with his famous Tarkib-band, in a way that no other poet has ever done so before and after him. One of the main concerns of this study is analyzing the relation between the inner and outer form of his poems. After analyzing the contents of his Tarkib-band, we reach to this fact that, there is a strong connection between its form and meaning. The form of this poem, which is a combination of eloquent and rhetorical signs that, creates a strong link between the structure and meaning while avoiding the complexions of meaning and form. Concern of writer is to manifest how Mohtasham was able to use sings and linguistic pictures in order to convey his massage, reach the pinnacle of meaning in his poem, and to show the greatness and firmness of his words combined with ingenuity. Creating symmetry between words, applying melody delineating artistically and creative defamilirization and using heroic tone are some of this Tarkib-band’s features, which brought firmness and attention of people and other poets toward this poem

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mohtasham Kashani
  • Elegy
  • Tarkib-Band
  • From
  • Meaning