حدیث عشق در دیوان فیض کاشانی

نویسنده

چکیده

عرفای بزرگی چون غزالی، سنایی، عطار و مولوی، عشق را موهبتی بزرگ از سوی معشوق ازل، در حقّ عاشقان می‌دانند و با وجود مجاهدت و ملازمت شریعت، بر کشش و جذبه، به عنوان بهترین و نزدیک‌ترین راه وصول به معشوق پا می‌فشارند. «فیض کاشانی» نیز با وجود علم به مشکلات و موانع بی‌شمار از جمله فراق، درد و رنج، ملامت زهّاد ریایی، غیرت معشوق و نظایر آن‌ها، و نیز با اعتقاد به سیر و سلوک عملی و انجام عبادات واجب و حتی، رعایت مستحبّات و پرهیز از مکروهات، عشق را تنها دلیل و مرشد کامل ِخود، برای رسیدن به پیشگاه ربوبی دانسته است؛ عشقی که با عبادت و راز و نیاز نیم‌شب به اوج و نهایت شدّت برسد و عاشق را از اوصاف بشری و هر گونه آلایش‌های مادّی پاک کند و به وی اوصافِ توصیف‌ناپذیر و والای ربوبی بخشد و او را از مرحله تبتّل به مقام بلندِ فنا، که در حقیقت موجبِ بقای اوست، برساند. طبیعی است که مجموعه این معتقداتِ فیض، یعنی مجاهدت و عبادتِ توأم با عشق و سوز، با طریقه بسیاری از گروه‌های عصر او که شیوه نادرستِ زاهدانِ ریایی بود، مغایرت و تضاد داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Love in the Diwan of Feiz Kashani

نویسنده [English]

  • Kh. Asadollahi
چکیده [English]

Learned people like Ghazzali, sanaei, A'ttar, and Mowlawi see love as a great divine gift to the lover that is associated with faith and effort to bring him closer to his spiritual beloved. Realizing the hardships of love including scorn, pain, suffering, and separation, Feiz sees the fulfillment of all obligations and midnight praying and asking as the only way for approaching God. To give the lover spiritual height, his love must be free of all material aspects. The present paper explores the differences between Feiz’s conceptions and those of other in his age.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Love
  • Beloved
  • Gnostic
  • Feiz

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار